باغ نادری مشهد | کشف جاذبههای تاریخی نادرشاه در ایران

با شنیدن نام باغ نادری، ذهن پرسشگر ما به سمت هزاران سوال سوق داده میشود: این باغ چه محلی است؟ آیا فقط یک مکان تفریحی است یا از جذابیتهای تاریخی و فرهنگی ایران محسوب میشود؟ باغ موزه نادری در مشهد، باغی است که نیازی نیست برای دیدن زیبایی درختان بلند و جویبارهای زندهاش راههای دوری را طی کنیم، بلکه کافی است به مرکز شهر و چهارراه شهدا بیاییم.
این باغ یکی از آثار ملی ایران به شمار میرود که در همسایگی آرامگاه نادرشاه افشار قرار دارد و به پاس قدردانی از خدمات این پادشاه بزرگ تاریخ ایران ساخته شده است. بیایید با هم به کاوش در جاذبههای آن بپردازیم و با بخشی از زندگی یکی از بزرگترین شاهان ایران آشنا شویم که در حین قدرتمند کردن کشور، زمینهی وحدت و یکپارچگی آن را فراهم آورد.
باغ نادری مشهد در کجا واقع شده است؟
ساعات کاری باغ نادری مشهد چگونه است؟
این باغ در تمام طول سال از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر پذیرای بازدیدکنندگان است؛ به جزء روز اول فروردین و ایام سوگواری که تعطیل اعلام شده است. همچنین ساعات کاری در ایام کرونا بستگی به وضعیت شهر مشهد دارد.
در باغ نادری چه جذابیتهایی انتظار شما را میکشد؟
بازدید از باغ و فضای سبز آن، معمارى و جاذبههای تاریخی، بازدید از باغ موزه نادری و گشتوگذار در دل تاریخ از جمله تفریحات لذتبخشی است که در انتظار شماست.
احتمالاً تا به حال حدس زدهاید که باغ نادری در واقع آرامگاه نادرشاه افشار است؛ بگذارید داستان جالبی را با شما در میان بگذارم. امروزه، باغ نادری محیطی بسیار آرام و ساکت دارد، برعکس روزگاری که نادرشاه خود در آن زندگی میکرد. این شاه بزرگ، که اکنون در اینجا به آرامی خوابیده، در مدت کوتاهی با افغانیها و عثمانیها در مرزهای کشور درگیر جنگ بود و با شورشیها داخل کشور برخورد کرد. آیا به نظرتان این آرامگاه، متعلق به آخرین جهانگشای شرق است؟
ایران به خاطر تاریخ و آثار باستانی غنی خود، دارای بسیاری از مکانهای دیدنی است که هر کدام داستانها و معماری منحصر به فرد خود را دارند. باغ نادری مشهد یکی از این آثار تاریخی و پرافتخار است که با مساحتی در حدود ۱۴ هزار مترمربع، آرامگاه نادرشاه افشار، بزرگترین پادشاه پس از اسلام ایران را در خود جای داده است.
این مجموعه باغ همچنین علاوه بر زیبایی و جذابیت فضای سبز و جویبارهای آن، دارای بنایی بزرگ است که شامل آرامگاه و دو تالار موزه است. این بنا بر روی سکویی دوازده پلهای با ارتفاع دو متر، در کنار برج بلندی که مجسمه باشکوه نادرشاه و یارانش بر آن قرار دارد، ساخته شده است.
از دیگر جذابیتهای باغ نادری مشهد، تاریخچه آن است. در سال ۱۱۴۵ هجری قمری، نادرشاه در زمان حیات خود دستور ساخت آرامگاهی را داد که روبروی حرم امام رضا(ع) از خشت و گل ساخته شود. اما پس از پایان دوران حکومت نادر و جانشینانش، وارثان او زمینهای اطراف آرامگاه را که وقف این مکان بودند، فروختند.
نظرتان چیست؟ آیا تا به حال از باغ نادری مشهد بازدید کردهاید؟ دیدگاهها و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید!
آرامگاه نادرشاه به مرور زمان به ویرانی گرایید. در این میان، آقا محمدخان قاجار، که همواره از هر فرصتی برای تحقیر نادرشاه استفاده میکرد، پس از به سلطنت رسیدن، بقایای جسد او را به تهران منتقل کرد.
نادرشاه را میتوان یکی از بزرگترین پادشاهان تاریخ ایران دانست. در زمان حکومت او، ایران به یکی از قدرتمندترین و بزرگترین کشورهای دنیا بدل شد. او ضمن حفظ وحدت قومیتهای مختلف، کشور را زیر پرچم ایران متحد کرد. به همین دلیل، در سال ۱۲۹۴ خورشیدی، مجلس شورای اسلامی قانونی به منظور بازسازی آرامگاه این پادشاه بزرگ تصویب کرد.
دو سال بعد، قوامالسلطنه، والی استان خراسان، با استناد به این قانون، آرامگاهی برای نادرشاه بنا نهاد و استخوانهای او را از تهران به باغ موزه نادری فعلی منتقل کرد.
این آرامگاه تا سال ۱۳۳۵ شمسی بر جا بود، تا اینکه انجمن آثار ملی ایران تصمیم به ساخت آرامگاهی باشکوهتر در همان محل مقبره قوامالسلطنه گرفت. پروژه از سال ۱۳۳۶ شروع و در سال ۱۳۴۲ به پایان رسید و در ۱۲ فروردین آن سال نیز به روی بازدیدکنندگان گشوده شد.
باغ نادری در شهر مشهد با مساحتی بالغ بر ۱۴۴۰۰ مترمربع، در شمال غربی چهارراه شهدا واقع شده است. این باغ، پس از حرم امام رضا (ع)، به عنوان یکی از مهمترین مقاصد تاریخی و گردشگری شناخته میشود. چهار سمت این باغ به خیابانهای مختلف متصل است و با دیوارهایی از نمای گرانیتی و نردههای آهنی بهشکلی جذاب در مقابل خیابانها حفاظت شده است.
به محض ورود به باغ، بنایی زیبا با مساحت ۱۲ هزار مترمربع را مشاهده میکنید که شامل مجسمه و آرامگاه نادرشاه است. مجسمه برنزی و شکوهمند او، سوار بر اسب و به همراه یارانش بر روی برجی بلند، چشمان هر بینندهای را مجذوب خود میکند.
این بنای یادبود شامل یک بخش مرکزی برای دفن و دو تالار موزه است، یکی از این تالارها به نمایش اسلحههای تاریخی ایران و دیگری به اسلحهها و آثار مربوط به دوران نادرشاه اختصاص دارد.
در کنار برج آرامگاه، توپ جنگی شگفتانگیزی وجود دارد که توسط دلاوران ایرانی از متجاوزان پرتغالی به غنیمت گرفته شده و در موزه باغ نگهداری میشود. این توپ از نظر هنری ارزشمند به شمار میرود و در زمان سلطنت فیلیپ دوم، پادشاه اسپانیا و پرتغال ساخته شده است.
آیا شما هم تجربه بازدید از باغ نادری را داشتهاید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در کامنتها به اشتراک بگذارید!
باغ نادری مشهد، یکی از یادگاریهای برجسته نادرشاه، در سال ۱۵۹۱ هجری شمسی بنا شده است.
در قسمت شمالی باغ نادری، نزدیک آرامگاه نادر، مزار کلنل محمدتقیخان پسیان، سردار خراسان یافت میشود. او از نظامیان برجسته دوره قاجار بود و نخستین ایرانی بود که آموزش خلبانی را گذرانید. طراحی مزار او نیز به عهده مهندس سیحون بوده است.
محوطه باغ نادری مشهد بهوسیله آبزیها، حوضها و جویبارهایی طراحی شده که همه به سبک باغهای ایرانی شکل داده شدهاند. در گوشه باغ، مجموعهای شامل تالارهای اجتماعی، کتابخانه، گلخانه و سرویس بهداشتی ایجاد شده است که همگی بهطرز هماهنگی با ساختار آرامگاه طراحی شدهاند.
یکی از تفریحات حیرتانگیز در باغ موزه نادری، سفر در زمان و امکان ثبت خاطرات با پوششهای دوره افشاریه است. در بدو ورود به باغ، اتاقکی وجود دارد که در آن میتوانید لباسهای تاریخی زنانه و مردانه، به همراه زره و کلاهخود دوره افشاریه را بر تن کرده و از این لحظه خاطرهساز عکس بگیرید.
معماری باغ نادری مشهد بهوسیله مهندس هوشنگ سیحون و با همکاری مجسمهساز معروف، استاد ابوالحسن صدیقی به انجام رسیده است. از ویژگیهای قابل توجه این آرامگاه و موزه، خلاقیت و طراحی خاص آن میباشد. مهندس سیحون با ترکیب نمادها و عناصر تاریخی در یک ساختار منسجم، اثری ماندگار آفریده است که به یقین میتوان آن را از نمونههای برجسته معماری مدرن ایران دانست.
ساختمان این بنا بر اساس اشکال هندسی اصلی، یعنی مربع و مثلث طراحی شده است. عمده مصالح آن از سنگهای گرانیتی محکم و خشنی که از کوهسنگیهای مشهد بهدست آمده، تشکیل شده که نشاندهنده عظمت و پایداری نادرشاه است. طراحی کلی آرامگاه نیز به صورت یک ششضلعی متناسب است که یادآور چادرهایی است که آرامگاه را در بر گرفته و به چادرهای عشایری که نادرشاه در آن به دنیا آمده و جان خود را نیز از دست داده، شباهت دارد.
تالار آرامگاه به شکل مربع طراحی شده است و از دو دیوار باز و بسته تشکیل گردیده. دو دیوار قرمز رنگ کاملاً بسته هستند و دو دیوار دیگر فقط ستونها را دارند و با فضای بیرونی ارتباط برقرار میکنند. سنگ مزار نادرشاه نیز در گوشه این مربع و در کنار دیواری قرار دارد که بهنوعی به بیرون چشم میدوزد.
دیوارهای قرمز از سنگهای مرمر اُخرایی رنگ مراغه انتخاب شدهاند تا به ترکیب دو دیوار باز و بسته، قتل نادرشاه را به تصویر کشند. این زاویه، فضایی را برای پناه و پهنه باز تالار نبرد و دفاع ایجاد میکند که رنگ قرمز دیوارها به این سناریو عمق بیشتری میبخشد.
برجستگیهای سنگی با اندازههای مختلف از دو دیوار بیرون آمده است که نمایانگر نیرویهای مختلف نادرشاه هستند. سنگ قبر نیز بر پایه طراحی الماس دریای نور، یادگار گرانبهای نادرشاه از فتح هندوستان، با دقت و زیبایی حجاری شده است.
در طراحی ستونهای تالار آرامگاه، از کلاه سربازان قزلباش در دوران افشاریه الهام گرفته شده است، و این ستونها به گونهای طراحی شدهاند که از هشت مثلث با چهار قاعده در بالا و پایین تشکیل شدهاند.
حال بیایید به زیباترین بخش این باغ بپردازیم؛ مجسمه برنزی و باشکوه نادرشاه و یارانش. این مجسمه که با الهام از اندیشه اتحاد ایرانیان ساخته شده، بر روی برجی با ارتفاع ۱۲ متر قرار دارد و به صورت اثرگرا در حال نمایش حمله و یورش طراحی شده است.
در پیشانی، نادرشاه سوار بر اسبی سرکش و در قامت رهبری توانمند آماده نبرد است و سه سرباز که هرکدام نمایندهای از اقوام ایرانی هستند و سلاحهای مرسوم آن زمان را در دست دارند، در پشت سر او ایستادهاند. مجموع وزن این مجسمه ۱۴۱۰۰ کیلوگرم است (مترادف با تقریبا دو دستگاه خودروی پراید) و با نظارت استاد ابوالحسن صدیقی در کارخانه ریختهگری برونی ایتالیا ساخته شده است.
تا اینجا با زیباییها و جذابیتهای باغ نادری مشهد در تاریخ فرهنگی ایران آشنا شدیم. اکنون در ادامه، اطلاعات لازم برای برنامهریزی بهتر بازدید از این مکان حیرتانگیز را ارائه خواهیم داد.
ساعات فعالیت باغ موزه نادری
باغ نادری مشهد به صورت روزانه از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر باز است؛ به جز روز اول فروردین و ایام سوگواری که در تقویم رسمی تعطیل اعلام شدهاند.
همچنین، طبق اطلاعیه اداره موزهها و مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا، تمامی موزهها و سایتهای تاریخی تنها در شرایطی که وضعیت شهر شما زرد و آبی باشد، باز خواهند بود و در شهرهای قرمز و نارنجی امکان فعالیت ندارد.
پس وضعیت باز و بسته بودن باغ موزه نادری بستگی به وضعیت شیوع کرونا در شهر مشهد دارد.
هزینه بازدید
بهای بلیط این باغ موزه زیبا در سال ۱۴۰۰، مبلغ ۳۰,۰۰۰ ریال است و باید این بلیط را به صورت حضوری از باجهای که در ابتدای ورودی قرار دارد، خریداری کنید. کودکان زیر ۶ سال، دارندگان کارت منزلت و همچنین تورلیدرها مجاز به ورود بدون خرید بلیط هستند.
جالب است بدانید که بازدید از باغ نادری مشهد در روز ۲۸ اردیبهشت، به مناسبت روز جهانی موزه، برای تمامی افراد رایگان است!
شماره تماس
اگر به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، میتوانید با شماره تماس ۰۵۱۳۲۲۲۴۸۸۸ با باغ نادری مشهد ارتباط برقرار کنید.
آدرس باغ نادری مشهد
آرامگاه نادرشاه افشار در خراسان رضوی، شهر مشهد، خیابان شیرازی، ضلع شمال غربی چهارراه شهدا و در باغ موزه نادری قرار دارد.
به باغ نادری چگونه برویم؟
باغ نادری در مشهد که در نزدیکی حرم امام رضا(ع) واقع شده، دسترسی به آن از نقاط مختلف شهر بسیار ساده است. کافیست مسیر حرم را بیابید و در نزدیکی آن، یک چهارراه قبل از حرم، باغ موزه نادری قرار دارد. شما میتوانید با استفاده از مترو، اتوبوس یا تاکسی به این باغ برسید.
با اتوبوس شهری
شرکت اتوبوسرانی مشهد با هدف تسهیل رفت و آمد شهروندان، زائران و مسافران، خدماتی نظیر مسیریابی هوشمند خطوط اتوبوس را ارائه میدهد.
این خدمات شامل نمایش نزدیکترین ایستگاه به موقعیت کنونی شما، زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه، اطلاعات خطوط عبوری، امکان برنامهریزی سفر از منظر هزینه و زمان، مسیریابی آنلاین و آفلاین و همچنین موقعیتیابی لحظهای و آنلاین اتوبوس میباشد.
بنابراین میتوانید به راحتی و با نصب اپلیکیشن، اطلاعات لازم را دریافت کرده و به کمک اتوبوس به باغ موزه نادری بروید.
با استفاده از مترو
یکی از بهترین و سریعترین روشها برای رسیدن به باغ نادری، استفاده از مترو است. هر جا که باشید، کافی است به نزدیکترین ایستگاه مترو مراجعه کنید. مسیرهای زیر برای این منظور قابل استفاده هستند:
اگر از خط سه استفاده کنید، باید در ایستگاه چهارراه شهدا پیاده شوید.
خطهای دو و چهار دارای ایستگاههایی در میدان شهدا هستند که با پیاده شدن در این ایستگاه و تنها ۵ دقیقه پیادهروی، میتوانید به باغ نادری برسید.
اگر هم از خط یک استفاده میکنید، باید در ایستگاه شریعتی پیاده شوید و سپس مجدداً بر روی خط دو سوار شده تا به ایستگاه میدان شهدا برسید و پس از چند دقیقه پیادهروی، از زیباییهای این باغ باشکوه لذت ببرید.
با استفاده از تاکسی
علاوه بر تاکسیهای خطی و خصوصی، انواع مختلف تاکسیهای اینترنتی نیز در مشهد وجود دارد که شما میتوانید به آسانی از هر نقطهای در شهر آنها را درخواست کنید و به باغ نادری سفر کنید.
اینجا چند نمونه از جاذبههای گردشگری مشهد که در نزدیکی باغ موزه نادری قرار دارند، به شما معرفی میکنیم تا اگر تمایل داشتید، بازدید از این مکانها را در برنامهریزی خود قرار دهید:
- حرم امام رضا(ع)
- مسجد گوهرشاد
- موزه مردمشناسی مشهد (حمام شاه یا حمام مهدی قلی بیگ)
- خانه تاریخی داروغه
- مجتمع گردشگری باباقدرت
ایران سرزمینی با تاریخ چند هزار ساله است و جاذبههای طبیعی و گردشگری فراوانی دارد که هر کدام دارای ویژگیها و جذابیتهای خاص خود هستند. در این متن به معرفی و بررسی باغ نادری مشهد پرداختهایم که جزئی از تاریخ غنی ایران را در خود دارد. این باغ با معماری منحصر به فرد و تاریخچه جذابش، یکی از مقاصد اصلی گردشگری در مشهد محسوب میشود.
با این حال، برای آشنایی بیشتر با این مکانها نیازی به داشتن دانش عمیق از تاریخ نیست؛ تنها با خواندن این مقاله میتوانید با باغ موزه نادری آشنا شوید. اما اگر علاقهمندید که این اثر ملی را از نزدیک ببینید و تجربیات خود را ثبت کنید، مجله گردشگری علیبابا در کنار شماست.