تهران را چگونه می‌شناسید؟ آیا این شهر را به عنوان یک مرکز پرخروش با برج‌های بلند بی‌هویت می‌دید یا آن را به عنوان یک شهر نوین با ساختمان‌های مدرن و چندطبقه در نظر می‌گیرید؟ شاید شما در هیچ‌کدام از این دو نظر نباشید و نه به توسعه‌های تازه آن به عنوان نمادی از پیشرفت نگاه کنید و نه ساخت و سازهای جدید آن را دلیلی برای فقدان هویت بدانید.
شاید شما هم مانند ما هنوز به بناها و خانه‌های قدیمی این شهر سر می‌زنید و امیدوارید که این میراث‌های ارزشمند و زیبا یک روز الهام‌بخش ایجاد بافتی منظم و زیبا در سطح شهر خواهند شد. ساختمان‌های قدیمی تهران هنوز هم در گوشه و کنار این شهر زندگی می‌کنند و دلیلی خوشحال‌کننده برای کسانی هستند که معتقدند، روزی شکوه معماری سنتی ایرانی با مدرنیته با تفکر معقول ادغام خواهد شد و نتیجه̤ این پیوند، تهران زیبا و دیدنی خواهد بود. در ادامه، با برخی از این ساختمان‌های جذاب با معماری سنتی و کهن آشنا خواهید شد.
۱. موزه سینما
اگر در امتداد خیابان ولی‌عصر قدم بزنید، نمی‌توانید از دیدن موزه سینما چشم‌پوشی کنید و بعد از آن به آنجا سری نزنید. در پشت باغ فردوس، بنای قدیمی که مربوط به دوران قاجار است، به موزه سینمای ایران تبدیل شده است.
همه‌چیز در این ساختمان زیباست؛ از پنجره‌های چوبی گرفته تا دیوارها و ستون‌های ظریف و حیاطی با درختان بلند و قدیمی که قدم‌زدن در محیط آن خالی از لطف نخواهد بود. در فضای بیرونی موزه سینما، تعدادی کافه وجود دارد که می‌توانید با نشستن در آنها و نوشیدن یک نوشیدنی خوشمزه از فضای تاریخی و جذاب موزه لذت ببرید.
در این موزه، می‌توانید به تاریخ سینمای ایران نگاهی بیندازید. بازدید از تصاویر سینماگران، جوایز و دستاوردهای سینمای ایران و دیگر موارد برای طرفداران سینما قطعا جذاب خواهد بود.
آدرس: تهران، پشت باغ فردوس، خیابان ولی‌عصر، موزه سینما
۲. سرای روشن
خیابان ناصرخسرو یکی از قدیمی‌ترین خیابان‌های تهران است. سرای روشن از عمارت‌های تاریخی و زیبای تهران به شمار می‌آید…
“`
سرای روشن، نگینی در خیابان ناصرخسرو است که در سال 1932 میلادی یا به عبارتی 90 سال پیش به عنوان یکی از نخستین مراکز تجاری ایران ساخته شده است. طراحی گوتیک و معماری منحصر به فرد این مکان در آن سال‌ها، از ویژگی‌های برجسته‌ای است که به راحتی نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.
اما اگر برایتان سؤال پیش آمده که گوتیک چیست، باید بگوییم که این شیوه معماری به طور عمده در ساخت کلیساها به کار می‌رود و ویژگی‌های خاصی از جمله قوس‌های نوک‌تیز را به همراه دارد.
عملاً هیچ سازه دیگری مشابه سرای روشن در ایران پیدا نمی‌شود. نماد زرتشتی (اهورامزدا) که در بالای این ساختمان وجود دارد، هویتی ایرانی به آن بخشیده است.
آدرس: تهران، خیابان ناصرخسرو، سرای روشن
همچنین بخوانید: بهترین مراکز خرید تهران؛ از بازارهای محلی تا لوکس‌ترین فروشگاه‌ها در پایتخت
۳. تماشاگه زمان
اگر به دنبال دیدن نمادی از معماری ایرانی در گذشته و لذت‌بردن از قدم‌زدن در باغی باشکوه هستید، تماشاگه زمان قطعاً یکی از بهترین گزینه‌ها برای شما خواهد بود.
این بنا که به گواه بسیاری جزو جذاب‌ترین ساختمان‌های تهران محسوب می‌شود، متعلق به تاجری به نام حسین خداداد است. به نظر می‌رسد که این تاجر نه تنها از سرمایه زیادی برخوردار بود، بلکه سلیقه‌ای مثال‌زدنی هم داشت.
این عمارت با قدمتی قریب به 80 سال، دارای طراحی خیره‌کننده‌ای است؛ پنجره‌ها، نقشه ساختمان و رنگ‌های بکار رفته نشان از دقت و ذوق سازندگان آن دارد. امروزه، تماشاگه زمان به موزه‌ای برای نمایش انواع ساعت‌ها تبدیل شده است و بازدید از آن برای عموم آزاد است.
آدرس: تهران، خیابان زعفرانیه، بین خیابان کافی‌آبادی و خیابان بغدادی، تماشاگه زمان
۴. موزه آبگینه تهران
موزه آبگینه در گذشته، منزل و محل کار قوام‌السلطنه، وزیر احمد شاه قاجار بوده است. سن این عمارت که بدون شک یکی از زیباترین ساختمان‌های تهران محسوب می‌شود، به بیش از 90 سال می‌رسد.
بعدها و پس از اینکه این خانه دیگر متعلق به قوام و خانواده‌اش نبود، به عنوان سفارت مصر در ایران استفاده می‌شد؛ تا اینکه در سال 1355 شمسی به موزه آبگینه تبدیل گردید.
این موزه، تلفیقی از سبک‌های معماری ایرانی و اروپایی را به معرض نمایش می‌گذارد. طبقه اول و دوم نیز از طریق پله‌هایی به سبک روسی به هم متصل شده‌اند. زیبایی این موزه چه در داخل و چه در خارج بسیار چشمگیر است. به دور از هر گونه تزیینات، گچ‌بری‌ها، ستون‌های چوبی و لوسترهای کریستالی قطعاً توجه شما را جلب خواهد کرد.
در این موزه، تالارهای مختلف با معماری بی‌نظیر و اشیایی از دوره‌های تاریخی مانند سلجوقیان وجود دارند که مشاهده آنها هم برای علاقمندان به تاریخ جذاب است و هم برای کسانی که از تماشای سازهای زیبا و با قدمت لذت می‌برند.
آدرس: تهران، خیابان سی‌تیر، موزه آبگینه تهران
همچنین بخوانید: بهترین پارک های تهران را بشناسید
۵. کاخ گلستان
در سال ۲۰۱۳، کاخ گلستان به عنوان یکی از میراث‌های جهانی یونسکو ثبت شد. این کاخ باشکوه شامل مجموعه‌ای از ساختمان‌های سلطنتی است که محل کار مقامات دولتی در زمان قاجار بود.
معماری این کاخ، تلفیقی خاص از اصول ایرانی و غربی است. بنا با طاق‌ها و سقف‌های آینه‌کاری و دیوارهای کاشی‌کاری شده در دل باغی با طراحی ایرانی قرار دارد. حتی اگر از زیبایی‌ها و جزئیات مختلف این ساختمان مانند بادگیرهای سنتی آن بگوییم، باز هم نمی‌توانیم به طور کامل جذابیت و ظرافت این کاخ را به کسانی که آن را ندیده‌اند، شرح دهیم. بنابراین اگر هنوز به کاخ گلستان نرفته‌اید، حتماً دیدن آن را به عنوان یکی از برجسته‌ترین ساختمان‌های تهران در برنامه سفر خود قرار دهید.
نشانی: تهران، میدان پانزده‌خرداد، کاخ گلستان
۶. شمس‌العماره
شمس‌العماره یکی از بناهای نادر و زیباست که از نام‌گذاری تا جزئیات معماری آن آکنده از سلیقه و هنر است. ناصرالدین شاه در سال ۱۲۸۴، تصمیم به ساخت بنایی در تهران می‌گیرد که نمای وسیع‌تری از شهر را به نمایش بگذارد.
دو سال بعد، این بنای برجسته به پایان می‌رسد و ناصرالدین شاه به خاطر تحقق یکی از آرزوهایش خوشحال می‌شود. شمس‌العماره دارای دو برج هم‌شکل در قسمت بالای خود است. پنجره‌های قوسی شکل، کاشی‌های ظریف و در بزرگ و زیبا که به سالن اصلی باز می‌شود، از ویژگی‌های بارز طراحی این بنا است. در دوران گذشته، شمس‌العماره بلندترین ساختمان تهران به حساب می‌آمد و شکوه خاصی داشت.
نشانی: تهران، خیابان پانزده‌خرداد، شمس‌العماره
همچنین بخوانید: معرفی بهترین رستوران های تهران با موسیقی زنده
۷. کاخ سبز
کاخ سبز یکی از بناهای برجسته در مجموعه کاخ گلستان است و به احتمال زیاد زیباترین آنها به شمار می‌آید. این کاخ یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی تهران است که در دوره قاجار ساخته شده و در دوران پهلوی، رضا شاه این مکان را به مدت یک سال به عنوان محل اقامت خود انتخاب کرد و بعدها به کاخ مهمانان سلطنتی تبدیل شد.
مرمرهای سبزرنگ به کار رفته در این کاخ از معادن مطرح خراسان و زنجان به تهران منتقل شده است و علاوه بر زیبایی نمای دلربا و رویایی،
تالار آینه با فرش دست‌باف بی‌نظیرش یکی از ویژگی‌های برجسته این بنا به شمار می‌رود. فرشی که در تالار آینه کاخ قرار دارد، طی هفت سال و به دستور رضا شاه بافته شده است.
نشانی: تهران، خیابان البرزکوه، مجموعه سعدآباد، کاخ گلستان
۸. موزه هنرهای معاصر تهران
موزه هنرهای معاصر، بزرگ‌ترین و یکی از جذاب‌ترین موزه‌های ایران بوده و کامران دیبا، معمار نامی و طراح این مکان، با الهام از اجزای معماری ایرانی و ترکیب آنها با عناصر مدرن، یکی از بدیع‌ترین ساختمان‌ها را خلق کرده است.
با نگاهی دقیق به نمای این بنا، وجود دو بادگیر که نماد طراحی سنتی ایرانی هستند، در کنار اجزای مدرن را خواهید دید. این میزان از اشتیاق، ذوق و هنر در طراحی چنین بنایی به راستی شایسته تحسین است.
نشانی: تهران، خیابان کارگر شمالی، موزه هنرهای معاصر
همچنین بخوانید: رازهای کافه‌های پنهان تهران را کشف کنید!
۹. کاخ مسعودیه
در دوران قاجار، بناهای زیبای بسیاری چون کاخ مسعودیه ساخته شد. این کاخ در سال ۱۲۵۱ بنا گردید و به مناسبت‌های مختلفی از جمله تأسیس وزارت آموزش‌وپرورش تا شکل‌گیری نخستین کتابخانه رسمی، شاهد رویدادهای بی‌شماری بوده است.
موزاییک‌ها، کاشی‌ها، باغ‌ها و گچ‌کاری‌های خاص کاخ مسعودیه از مشخصه‌های بارز این مکان است. حالا می‌توانید با پرسه‌زنی در این موزه و لذت بردن از ناهار در کافه کاخ، در فضایی تاریخی و دلپذیر، لحظاتی بی‌نظیر را سپری کنید.
نشانی: تهران، خیابان ملت، کاخ مسعودیه
۱۰. تئاتر شهر
تئاتر شهر در سال ۱۳۵۱ تأسیس شده و در آن ترکیبی زیبا از معماری مدرن و سنتی به چشم می‌خورد. ستون‌های بلند این مجموعه به آن الگوی هندسی جذابی بخشیده و کاشی‌های سرامیکی به‌کاررفته در نمای آن نیز بر زیبایی و شکوه آن می‌افزاید.
ورودی اصلی تئاتر شهر دارای در چوبی بزرگ و دلپذیری است که با خوش‌آمدگویی به بازدیدکنندگان، فضای صمیمی‌ای را خلق می‌کند. تئاتر شهر با تعداد طبقات بالا قطعاً از جذاب‌ترین ساختمان‌های تهران به شمار می‌آید.
نشانی: تهران، خیابان انقلاب، تئاتر شهر
در نهایت
تهران با بناهای قدیمی و ماندگار خود سعی در حفظ هویت فرهنگی‌اش دارد که در میان آسمان‌خراش‌های بی‌هویت و مدرن کنونی، گویای زیبایی‌های تاریخی است. حتماً از دیدن جذاب‌ترین ساختمان‌های تهران غافل نشوید. برای رشد و پیشرفت، بازنگری به توانمندی‌ها ضروری است. با مشاهده معماری چشم‌نواز ساختمان‌های قدیمی تهرانی، لحظاتی نوستالژیک را تجربه خواهید کرد و دوباره به یاد خواهید آورد که روزگاری این بناها با نقش‌ها و زیبایی‌های خود دچار جهان دیگر بودند.
